نحوه تست و عیب یابی سنسور ABS با اهم متر

سیستم ترمز ABS یا ترمز ضد قفل، یکی از مهم‌ترین بخش‌های ایمنی خودروهای امروزی است که عملکرد صحیح آن نقش زیادی در کنترل خودرو در شرایط بحرانی دارد. یکی از قطعات کلیدی این سیستم، سنسور ABS است که سرعت چرخ‌ها را به‌صورت مجزا اندازه‌گیری کرده و اطلاعات را به ECU ترمز ارسال می‌کند. خرابی این سنسورها می‌تواند باعث روشن شدن چراغ هشدار ABS در پشت آمپر شود و عملکرد سیستم ترمز را مختل کند.

در این مقاله قصد داریم روش تست سنسور ABS با اهم‌متر را به‌صورت عملی و قدم‌به‌قدم آموزش دهیم. این روش به شما کمک می‌کند تا قبل از تعویض سنسور، از سالم یا معیوب بودن آن مطمئن شوید و از هزینه‌های اضافی برای خود یا مشتری جلوگیری کنید. اگر تعمیرکار خودرو هستید یا در زمینه برق و سیستم‌های الکترونیکی خودرو فعالیت می‌کنید، این راهنما می‌تواند یکی از ابزارهای کاربردی شما در عیب‌یابی باشد.

فهرست مطالب

سنسور ABS چیست و چه نقشی دارد؟

یکی از اجزای کلیدی در سیستم ترمز ضد قفل، سنسور ABS است که روی هر چرخ نصب می‌شود و وظیفه دارد سرعت چرخ را اندازه‌گیری کرده و به واحد کنترل ABS ارسال کند. این اطلاعات کمک می‌کنند تا سیستم در زمان ترمزگیری شدید، از قفل شدن چرخ‌ها جلوگیری کند. خرابی این سنسور معمولا با روشن شدن چراغ هشدار ABS در پشت آمپر نمایان می‌شود.

دلایل روشن شدن چراغ ABS

روشن شدن چراغ ABS یکی از مشکلات رایجی است که بسیاری از رانندگان با آن مواجه می‌شوند. این چراغ زمانی روشن می‌شود که واحد کنترل الکترونیکی سیستم ترمز (ABS ECU) متوجه اختلالی در عملکرد سنسورها یا اجزای مرتبط شود. یکی از مهم‌ترین دلایل روشن شدن چراغ ABS، خرابی یا اختلال در عملکرد سنسور ABS چرخ‌ها است.

هر چرخ خودرو به‌صورت جداگانه یک سنسور ABS دارد که وظیفه‌اش ارسال اطلاعات مربوط به سرعت چرخ به یونیت ABS است. زمانی که یکی از این سنسورها دچار خرابی شود یا اطلاعات نادرست ارسال کند، سیستم متوجه ناهماهنگی در سرعت چرخ‌ها می‌شود و برای هشدار، چراغ ABS را روشن می‌کند.

اما خرابی سنسور تنها دلیل روشن شدن چراغ نیست. در برخی موارد ممکن است مشکل از موارد زیر باشد:

• بلبرینگ یا چرخ‌دنده پلوس: اگر سنسور ABS از نوع القایی باشد، اطلاعاتش را از دندانه‌های موجود روی بلبرینگ یا پلوس می‌گیرد. خرابی یا خوردگی این قطعات می‌تواند باعث ارسال سیگنال‌های اشتباه شود.
• یونیت ABS (ECU ترمز): در مواردی که سنسورها سالم هستند و مقاومتشان مشکلی ندارد، ممکن است خطا از سمت خود یونیت ABS باشد که توانایی شناسایی سیگنال‌ها را ندارد یا سیگنال‌ها را به درستی ارسال نمی‌کند.
• اتصالات و سیم‌کشی سنسور ABS: قطع یا زنگ‌زدگی سوکت‌ها، پوسیدگی سیم‌ها و یا اتصال ناقص بین سنسور و یونیت کنترل هم می‌تواند باعث بروز خطا و روشن شدن چراغ شود.

بنابراین، صرفا با دیدن چراغ ABS روشن نمی‌توان فوری سنسور را تعویض کرد. باید با کمک دستگاه دیاگ، کد خطا را خواند و سپس با بررسی مقاومت سنسور معیوب و مقایسه آن با سنسور سالم، علت اصلی خطا را شناسایی کرد. این روش باعث می‌شود که از تعویض‌های اشتباه و تحمیل هزینه بی‌مورد به مشتری جلوگیری شود.

بررسی مقاومت سنسور ABS با اهم‌متر

یکی از رایج‌ترین روش‌های عیب‌یابی سنسور ترمز ABS استفاده از اهم‌متر است. وقتی چراغ ABS روشن می‌شود و دستگاه دیاگ کد خطا مربوط به یکی از چرخ‌ها را نمایش می‌دهد، اولین کاری که باید انجام دهید این است که مقاومت سنسور ABS همان چرخ را بررسی کنید.

آموزش تست سنسور ABS با اهم‌متر

برای تست سنسور، ابتدا خودرو را خاموش کرده و اتصال سوکت سنسور را قطع کنید. سپس با استفاده از یک اهم‌متر دیجیتال، پراب‌ها را به دو پایه سوکت سنسور متصل کنید. دستگاه باید عددی در محدوده مشخصی نمایش دهد. اگر مقاومت سنسور صفر یا بی‌نهایت (OL) باشد، به احتمال زیاد سنسور خراب است و باید تعویض شود.

نکته مهم: از اهم‌مترهایی استفاده کنید که قابلیت تنظیم رنج مقاومتی (مثلا ۰ تا ۱۰۰ اهم) دارند تا بتوانید عدد دقیق را بخوانید.

مقایسه مقاومت سنسور با چرخ سالم

اگر عدد مقاومت را نمی‌دانید، جای نگرانی نیست. کافی است سنسور چرخ سالم (مثلا چرخ مقابل) را نیز با اهم‌متر تست کرده و مقدار مقاومت آن را یادداشت کنید. حالا مقاومت سنسوری که مشکوک به خرابی است را با آن مقایسه کنید. اگر هر دو عدد تقریبا یکسان بودند، احتمالا سنسور سالم است و باید سراغ بررسی سایر اجزا مثل دنده روی پلوس، بلبرینگ یا یونیت ABS بروید.

هشدار: هرگز بدون تست، سنسور ABS نخرید!

بسیاری از تعمیرکاران بدون تست سنسور، به مشتری پیشنهاد خرید قطعه می‌دهند که ممکن است اشتباه باشد. قیمت سنسور ABS بالاست و خرید اشتباه می‌تواند باعث ضرر مالی مشتری شود و اعتبار تعمیرکار را زیر سؤال ببرد. همیشه قبل از نصب سنسور جدید، آن را با اهم‌متر تست کنید. اگر مقاومت نداشت یا مقدار آن خارج از رنج استاندارد بود، قطعه را مرجوع کنید.

❌ تجربه واقعی: در یک مورد عیب‌یابی روی خودروی مگان، مشتری سنسور ABS خریداری کرده بود اما بدون تست، قصد نصب آن را داشت. با اندازه‌گیری مقاومت مشخص شد که سنسور خراب است. بدون اینکه باز شود یا پیچ بسته شود، قطعه به فروشنده مرجوع شد و از یک اشتباه پرهزینه جلوگیری شد.

نکات مهم هنگام نصب سنسور ABS جدید

یکی از اشتباهات رایج در فرآیند تعویض سنسور ABS این است که سنسور جدید را بدون تست و بررسی اولیه روی خودرو نصب می‌کنند. این کار می‌تواند منجر به اتلاف وقت و هزینه شود، به‌ویژه اگر سنسور نو هم معیوب باشد یا با سیستم خودرو سازگار نباشد.

1. اولین نکته مهم این است که پلمپ سنسور ABS جدید را باز نکنید، مگر زمانی که مطمئن شدید سنسور سالم است. باز شدن پلمپ یا نصب آن روی خودرو می‌تواند باعث شود فروشنده از پذیرش مرجوعی قطعه خودداری کند.
2. قبل از نصب، حتما مقاومت سنسور ABS جدید را با اهم‌متر بررسی کنید. برای این کار، از یک اهم‌متر دیجیتال استفاده کنید و رنج اندازه‌گیری را روی بخش مقاومت (Ohm) تنظیم کنید. سپس دو پراب را روی پایه‌های سوکت سنسور قرار دهید. اگر مقاومت عددی غیرعادی (مثلا صفر یا بی‌نهایت) نمایش داد، نشان‌دهنده خرابی سنسور است. در این حالت، می‌توانید سنسور را مرجوع کرده و از صرف هزینه اضافی جلوگیری کنید.
3. در تجربه‌ای واقعی که در تعمیر خودروی مگان پیش آمد، سنسور ABS جدید توسط مشتری خریداری شد. قبل از نصب، مقاومت آن اندازه‌گیری شد و مشخص شد که عدد نمایش داده‌شده صفر است؛ یعنی سنسور قطع بوده و عملا کار نمی‌کرد. اگر این تست ساده انجام نمی‌شد، سنسور نصب می‌شد و مشکل حل نمی‌شد و تعمیرکار باید پاسخگوی هزینه اشتباه می‌بود. خوشبختانه با تست اولیه، قطعه معیوب مرجوع شد و سنسور سالم جایگزین شد.

بنابراین همیشه قبل از نصب، با تست مقاومت ساده می‌توانید از سالم بودن سنسور ABS جدید مطمئن شوید و از هزینه‌های بی‌مورد جلوگیری کنید.

بررسی سرعت چرخ‌ها در دیاگ برای اطمینان بیشتر

یکی از دقیق‌ترین روش‌ها برای تشخیص خرابی سنسور ABS، استفاده از دیاگ خودرو و بررسی سرعت چرخ‌ها به‌صورت جداگانه است. در اکثر خودروهایی که به سیستم ترمز ABS مجهز هستند، چهار سنسور مجزا روی هر چرخ نصب شده که اطلاعات مربوط به سرعت چرخ را به ECU ترمز ارسال می‌کنند. وقتی چراغ ABS روشن می‌شود یا پیغام خطا در دیاگ ظاهر می‌شود، ابتدا باید بررسی کنیم که کدام سنسور دچار مشکل شده است.

برای انجام این تست، مراحل زیر را دنبال کنید:

1. اتصال دستگاه دیاگ به خودرو و ورود به بخش پارامترهای ABS
2. مشاهده مقدار سرعتی که هر سنسور به ECU گزارش می‌دهد
3. حرکت خودرو روی یک مسیر صاف و مستقیم، در سرعت ثابت

در شرایط عادی، سرعت هر چهار چرخ باید تقریبا یکسان باشد. اگر مشاهده کردید که سرعت یکی از چرخ‌ها در دیاگ صفر یا متفاوت از بقیه است، احتمال خرابی سنسور ABS همان چرخ وجود دارد. البته این تفاوت ممکن است از ایراد در بلبرینگ، دنده روی پلوس یا حتی یونیت ABS باشد، پس قبل از نتیجه‌گیری نهایی، باید سایر موارد نیز بررسی شوند.

نکته مهم این است که بررسی سرعت چرخ‌ها در دیاگ به شما کمک می‌کند تا پیش از تعویض قطعه، با اطمینان بیشتری درباره محل دقیق ایراد تصمیم‌گیری کنید. این روش یک ابزار مهم در عیب یابی سنسور ABS به شمار می‌رود و از خرید اشتباه یا نصب قطعه معیوب جلوگیری می‌کند.

چطور از خرید اشتباه سنسور جلوگیری کنیم؟

یکی از پرتکرارترین اشتباهات در عیب‌یابی سیستم ترمز ABS، تعویض زودهنگام یا اشتباه سنسور ABS بدون تست و بررسی دقیق است. بسیاری از تعمیرکاران، پس از مشاهده خطای سنسور در دستگاه دیاگ، مستقیما از مشتری می‌خواهند تا سنسور جدید تهیه کند. اما این روش می‌تواند باعث تحمیل هزینه اضافی به مشتری شود، به‌ویژه وقتی مشخص شود که مشکل اصلا از سنسور نبوده است.

برای جلوگیری از خرید اشتباهی سنسور ABS، چند نکته مهم وجود دارد:

• حتما مقاومت سنسور را با اهم‌متر اندازه‌گیری کنید. سنسور سالم باید دارای یک مقدار مشخص مقاومت اهمی باشد. اگر مقاومت صفر بود یا به‌طور کامل قطع بود، می‌توان گفت سنسور معیوب است.
• اگر مقدار دقیق مقاومت استاندارد سنسور را نمی‌دانید، کافی‌ست مقاومت همان چرخ در سمت مقابل (که سالم است) را اندازه‌گیری کرده و با آن مقایسه کنید.
• اگر مقاومت دو سنسور برابر بود ولی چراغ ABS روشن می‌ماند، ممکن است ایراد از دنده‌ی روی پلوس، بلبرینگ یا حتی یونیت مرکزی ABS باشد، نه از سنسور.
• هنگام خرید سنسور جدید، قبل از باز کردن پلمپ یا نصب روی خودرو، حتما با اهم‌متر مقاومت آن را تست کنید. اگر سنسور مقاومت نداشت، بلافاصله آن را مرجوع کنید تا دچار دردسر نصب بی‌نتیجه نشوید.
• هیچ‌گاه صرفا به خطای دیاگ بسنده نکنید. اطلاعات سرعت چرخ‌ها را در مسیر مستقیم بررسی کرده و از تطابق سرعت‌ها مطمئن شوید.

با رعایت همین چند نکته ساده ولی کلیدی، می‌توانید از بسیاری از خطاهای رایج در تشخیص خرابی سنسور ABS جلوگیری کرده، هزینه‌های اضافی مشتری را کاهش دهید و اعتبار حرفه‌ای خود را به‌عنوان تعمیرکار یا تکنسین برق خودرو حفظ کنید.

گامی فراتر در تخصص برق خودروهای چینی

همان‌طور که مشاهده کردید، تشخیص دقیق و عیب‌یابی صحیح سنسور ABS نیازمند دانش فنی و تجربه عملی است. این تنها یکی از بخش‌های حیاتی در سیستم‌های برقی خودروهای چینی است که با پیچیدگی‌های خاص خود همراه است.

اگر به‌دنبال ارتقای مهارت‌های خود در زمینه برق، انژکتور و سیستم‌های آپشنال خودروهای چینی هستید، شرکت در دوره خودروهای چینی آکادمی کارنو، می‌تواند گامی مؤثر در مسیر حرفه‌ای شما باشد. این دوره شامل آموزش‌های تئوری و عملی در زمینه‌های مختلف از جمله برق و انژکتور خودروهای چینی، سیستم‌های آپشنال و پیشرفته و همچنین عیب‌یابی و تعمیرات تخصصی می‌باشد و با بهره‌گیری از تجربیات نزدیک به 2 دهه فعالیت مهندس سپهر علیمحمدی، شما را برای ورود به بازار کار آماده می‌کند.

برای کسب اطلاعات بیشتر، مشاوره رایگان و ثبت‌نام در این دوره تخصصی، می‌توانید با شماره 91007001-031 تماس بگیرید.